" آشنایی با فولاد" عنوان سمیناری آموزشی به مناسبت هفته پژوهش بود

این سمینار علمی روز یکشنبه یازدهم آذرماه با تدریس آقای مهندس هوتن بیوکانی  با برنامه ریزی دکتر بسطامی معاونت پژوهش وفناوری و همکاری گروه نقشه کشی صنعتی، همسو با برنامه های اجرایی هفته پژوهش در آمفی تئاترفاز سه  دانشکده فنی دکتر شریعتی برگزارگردید.

شرح مختصری از مطالب ارائه شده در سمینار بدین شرح بود:

تعریف آلیاژ : مخلوط یا محلول جامد فلزی متشکل از یک فلز اصلی که آن را فلز پایه می‌گویند با یک یا چند عنصر فلزی یا غیرفلزی است. آلیاژ معمولاً خواصی متفاوت از عناصر تشکیل دهنده خود داردولی در نهایت  هدف از آلیاژ تغییر و بهبود خواص ماده به سمت خواص فلزی مانند چقرمگی، استحکام، سختی و غیره ا‌ست. 

دوگروه اصلی آلیاژآهنی هست :
1-    فولاد
2-    چدن 

تعریف فولاد : آلیاژی از آهن است که بین 002/0 تا 1/2 درصد وزن آن کربن است. خواص فولاد به کمک تغییر در درصد کربن، عناصر آلیاژی و عملیات حرارتی قابل کنترل است.استحکام فولاد با (میزان کربن محلول) به شدت افزایش می‌یابد اما از طرفی این افزایش استحکام باعث کاهش قابلیت جوشکاری و افزایش احتمال شکست ترد می‌شود.
محصولات آهنی به صورت های زیر در بازار عرضه می گردند :شوشه /شمشه /شمشال /تختال /تسمه /صفحه /ورق /زرورق 
تقسیم بندی فولادها براساس این روش ها: ریز ساختاراستحکام مورد نیاز، عملیات حرارتی، کیفیت محصول، کاربرد ، ترکیب شیمیایی، روش تولید، روش ساخت، شکل محصول و د رنهایت اکسیژن زدایی  انجام می شود.

کاربرد انواع مختلف فولاد:
از فولادی که تا 2/0 درصد کربن دارد، برای ساختن سیم، لوله و ورق فولاد استفاده می‌شود. فولاد متوسط 2/0تا 6/0درصد کربن دارد و آن را برای ساختن ریل، دیگ بخار و قطعات ساختمانی بکار می‌برند. فولادی که 6/0 تا 5/1درصد کربن دارد، سخت است و از آن برای ساختن ابزارآلات، فنر و کارد و چنگال استفاده می‌شود. 
معرفی فولاد زنگ نزن :در متالوژی، فولاد زنگ‌نزن یا فولاد ضدزنگ یا استنلس استیل ،آلیاژی از فولاد می‌باشد، که اصلی‌ترین عناصر تشکیل دهنده آن آهن، کروم و نیکل است که حداقل درصد جرمی کروم در آن 5/10درصد  و حداکثر درصد جرمی کربن آن 2/1درصد می‌باشد. 
فولادهای زنگ‌نزن به دلیل خاصیت غیرفعال شدن خود می‌توانند مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی از خود نشان دهند. این فولادها به دلیل شکل گرفتن یک لایه غیرفعال بر روی سطح‌شان که به شدت به ماده زیرین پیوند خورده‌است و از تماس بیشتر ماده به محیط اطراف جلوگیری می‌کند چنین خاصیتی دارند.  فولادهای زنگ‌نزن به خاطر مقاومت در برابر خوردگی خود بسیار مورد توجه هستند که این خاصیت با افزایش میزان کروم افزایش می‌یابد. مقاومت فولاد زنگ‌نزن به خوردگی و زنگ زدگی، نیاز به نگهداری کم و درخشش بالا، آن را تبدیل به یک ماده ایده ال برای بسیاری از کاربردها که در آن هم نیاز به استحکام بالا و هم نیاز به مقاومت به خوردگی بالا است کرده‌است. 

فولاد زنگ‌نزن به شکل ورق، صفحه، میله، سیم و لوله ساخته می‌شود تا در وسایل آشپزی، کارد و چنگال، دستگاه‌های جراحی، لوازم خانگی بزرگ؛ مصالح ساختمانی در ساختمان‌های بزرگ، تجهیزات صنعتی (برای مثال در کارخانجات کاغذ، کارخانه‌های شیمیایی، تصفیه آب)؛ و مخازن ذخیره‌سازی آب و مخازن برای مواد شیمیایی و محصولات غذایی (به عنوان مثال، تانکرهای شیمیایی و تانکرهای کامیونی) استفاده گردد. مقاومت در برابر خوردگی، راحتی تمیز و استریل نمودن با بخار و عدم نیاز به پوشش دادن سطحی، استفاده از فولاد زنگ‌نزن را در آشپزخانه‌های تجاری و صنعتی متداول کرده‌است. 

سپس آقای مهندس بیوکانی درباره  نحوه کد بندی فولاد تولیدی براساس استاندارد های جهان وبازارایران توضیحاتی به همراه شکل وبا استفاده از پاورپوینت به دانشجویان ارائه دادند.
در پایان، خانم دکتر بسطامی از استاد بیوکانی برای ارائه مطالب و برگزاری این سمینار تقدیر نمود.